Sudecki Uniwersytet Ludowy

TRADYCJA I NOWOCZESNOŚĆ

Nauka przez całe życie

Ojcem idei szkół dla dorosłych nazywanych uniwersytetami ludowymi był XIX-wieczny duński pastor protestancki, ale także pedagog, historyk, poeta – Mikołaj Fryderyk Seweryn Grundtvig. Człowiek ten był przekonany o słuszności swojej idei stworzenia Szkoły dla Życia, która miała dać szansę duńskim chłopom do nabycia podstawowych umiejętności niezbędnych im do swobodnego funkcjonowania w trudnej wówczas dla Danii rzeczywistości społeczno-politycznej. Z drugiej strony Szkoła ta powinna zabiegać o przetrwanie tradycji, kultury i sztuki duńskiej oraz ojczystego języka. Ze względów politycznych samemu Grundtvigowi nie udało się nigdy utworzyć uniwersytetu ludowego. Jednak jego ideę wprowadzili inni działacze duńscy, jak na przykład Christian Flor, który został dyrektorem pierwszego uniwersytetu ludowego otwartego w listopadzie 1844 roku we wsi Rødding. Należy przyjąć, iż od tego momentu Szkoły dla Życia zyskiwały coraz większą popularność i z czasem rozpropagowano je w całej Europie.

Idea uniwersytetów ludowych około roku 1900 dotarła także do Polski, gdzie Jadwiga Dziubińska prowadząc swoją Fermę Ogrodniczą dla dorosłych w Pszczelinie pracowała metodami, które uznaje się za specyficzne dla Szkół dla Życia. Jednak, jak przyjmuje się w literaturze z zakresu historii wychowania, pierwszym polskim uniwersytetem ludowym była placówka utworzona przez księdza Antoniego Ludwiczaka w 1921 roku w Dalkach. Placówki z tego nurtu (nurtu ks. Ludwiczaka) noszą miano katolickich uniwersytetów ludowych. Z kolei pierwszym świeckim uniwersytetem ludowym była szkoła w Szycach, gdzie dyrektorem został Ignacy Solarz.

Uniwersytety ludowe występują współcześnie w kilkudziesięciu krajach świata. Według danych duńskiej Grundtvig-Akademiet funkcjonuje ich dzisiaj w różnych miejscach globu około siedmiuset. Są one zatem dla społeczeństw wielu państw niezwykle interesującym doświadczeniem ideowym i pedagogicznym, przykładem wartościowego, otwierającego rozumienia prawideł rządzących oświatą dorosłych.

Dzisiaj wracamy do początków, sięgając do najlepszych tradycji grundtvigańskich próbujemy stworzyć placówkę, która nie tylko kształci, ale będzie też próbą podjęcia wielu istotnych wyzwań na polu edukacji dorosłych, umożliwi zdobycie kompetencji i umiejętności praktycznych pozwalających sprostać aktualnym wyzwaniom i oczekiwaniom edukacyjnym, kulturowym i cywilizacyjnym na każdym etapie życia. Uniwersytety ludowe mogą również stać się inkubatorem aktywności obywatelskiej i kształtować liderów lokalnych społeczności. Stale zmieniająca się rzeczywistość społeczna stawia wiele wyzwań przed nami, obecnie w Polsce działa kilka uniwersytetów ludowych, jednakże doświadczenie krajów skandynawskich i niemieckojęzycznych potwierdzają, że ta forma edukacji doskonale się sprawdza. Warto więc wykorzystać ten potencjał i przyciągnąć osoby dotychczas mało aktywne by dać im szansę zmiany życia na lepsze oraz wspierać w nabywaniu umiejętności pozwalających na radzenia sobie ze skomplikowanymi problemami współczesnej rzeczywistości społecznej i ekonomicznej.

"Uniwersytet z natury swojej służy przyszłości człowieka i narodu. Jego zadaniem jest stale wywoływać sprawę tej przyszłości w świadomości społecznej. Wywoływać w sposób niestrudzony, nieustępliwy."

św. Jan Paweł II

Papież Polak

Sudecki Uniwersytet Ludowy

TRADYCJA I NOWOCZESNOŚĆ

Nauka przez całe życie

Nasi partnerzy